كتاب «دو گفتار درباره زيارت جامعه كبيره» تاليف آيتالله شيخ محمد سند با ترجمه مهناز فرحمند و عدنان درخشان، از سوي انتشارات ابصار منتشر شد.-
اين اثر كه ترجمه كتاب «في رحاب الزيارة الجامعة الكبيره» به شمار ميآيد، ثمره مباحث مولف درباره سند و محتواي زيارت جامعه است.
همچنان كه مولف اين كتاب عنوان كرده است، از نخستين روزي كه خداوند، بشر را آفريد، نعمت هدايت را همراه با نعمت خلقت به او بخشيد. يعني هيچ لحظهاي از لحظات آفرينش را نميتوان تصور كرد كه با نعمت والاي هدايت الهي همراه نباشد و اين لطف بيپايان الهي بر بشر بوده كه همواره انسانها از آن بهره ميگيرند.
اين هدايت، گاه به وسيله پيامبر و گاه به واسطه امام به بشر ميرسد. در هر حال، تنها كسي كه حق دارد از ناحيه خداوند حكيم مهرگستر با بشر نيازمند سخن بگويد و عقل دروني او را شكوفا كند، سفير و حجت خداست كه منصوب اوست نه ديگران.
به همين سبب، اين فرستادگان بارگاه الهي و اين بندگان برگزيده، در چنان اوجي از عظمت قرار دارند كه بشر از فهم مقام آنان ناتوان است مگر اين كه خود درباره خود لب به سخن گشايند و دري از معرفت سفراي الهي بر روي بشر باز كنند.
بر اساس مضامين اين نوشتار، زيارت جامعه كبيره، منشوري با صدها وجه گونهگون براي شناخت پيامبر و امامان معصوم(عليهمالسلام) است كه از زبان خداگوي يكي از همان سلاله نور صادر شده است؛ يعني از دروني برآمده كه جز وحي نميگويد، نميجويد و نميپويد.
امام هادي(ع) با تعليم اين زيارتنامه پر ارج و گرانقدر، ابوابي از معرفت حجتهاي خداوند به روي مردم گشودند كه هرگز دست انديشه بشري بدان نرسد.
زيارت «جامعه كبيره»، يكي از مهمترين زياراتي است كه از امامان اهلبيت(عليهمالسلام) براي ما روايت شده است. اين زيارت گرانقدر، فشردهاي از عقايد مكتب اهلبيت(عليهمالسلام) را در بردارد و جايگاه والاي ائمه معصومين(عليهمالسلام) نزد خداي عزوجل را آشكار ميكند و نشان ميدهد كه آن بزرگواران، جايگاههاي معرفت خدا، منزلگاههاي بركت خدا، معدنهاي حكمت خدا، خازنان علم خدا، حافظان سر خدا، حاملان كتاب خدا، وارثان رسولالله، اوصياي نبي خدا و ذريه آن حضرت(ص) هستند.
عبارات والا و شريف زيارت «جامعه كبيره»، برتر از كلام ساير خلق و فروتر از كلام خالق است؛ كلامي كه عمق آن در ادراك هيچ عقلي نگنجيده و هيچ قلبي آن را احساس نكرده است. امام باقر(ع) فرمودهاند: «حديث ما دشوار و سخت است؛ كسي جز فرشته مقرب يا نبي مرسل يا بندهاي كه خداوند قلب او را براي ايمان آزموده باشد، بدان ايمان نميآورد. پس هر چه از آن را كه دلهايتان پذيرفت، بگيريد و هر چه را انكار كرد، به خود ما بازگردانيد.»
امامان دستور دادهاند حديث و روايتي را كه نميتوانيم بفهميم، انكار نكنيم؛ بلكه برماست كه آن را به «اهلالذكر» و «اوليالامر» و «عيبة علمالله» (جايگاه علم خدا) بازگردانيم.
البته كساني كه شيفته نظريات و عقايد خويشاند و توان درك و دستيابي به عمق مضامين اين زيارت گرانقدر را ندارند، ميكوشند به بهانههاي گوناگون، آن را رد و انكار كنند. گاه ميگويند: سند آن ضعيف است. گاه آن را از اخبار آحاد ميدانند. گاهي نيز مضامين آن را مخالف ظواهر قرآن كريم بر ميشمارند.
در اين نوشتار، درباره سند زيارت و توثيق راوي آن، موسيبن عمرانبن يزيد نخعي، بحث ميشود.
اين زيارتنامه را محدثان بزرگ شيعه اماميه در آثار خود آوردهاند؛ از جمله شيخ صدوق (متوفي 381) در كتاب «من لا يحضرهالفقيه»، شيخ طوسي (متوفي260) در كتاب «تهذيبالاحكام»، علامه مجلسي (متوفي 1110) در كتاب «بحارالانوار» و محدث قمي (متوفي 1359) در «مفاتيحالجنان». ترجمهها و شرحهاي فراواني كه بر آن نگاشتهاند و پژوهشهاي متعددي كه درباره آن به سامان آمده، هر يك به زياني گويا، اعتبار سند و والايي مضامين آن را نشان ميدهد؛ از جمله شرح مولي محمدتقي مجلسي (متوفي107)، شرح آقاحسين خوانساري (متوفي 1099) و شرح سيدعبدالله شبر (متوفي 1242).
مختصري از زندگينامه آيتالله سند
آيتالله شيخ محمد سند سال 1382 هجري قمري در بحرين متولد شد. پس از گذراندن دوره دبيرستان در بحرين و مدتي تحصيل در رشته مهندسي در لندن، سال 1358 هجري شمسي به حوزه علميه قم وارد شد و دروس مقدماتي را در سه و نيم سال به پايان رساند. پس از آن، از محضر حضرات آيات سيدمحمد روحاني، وحيد خراساني، ميرزا جواد تبريزي، سيدعلي علامه فاني، ميرزا هاشم آملي، حسنزاده آملي، جوادي آملي و جمعي ديگر از استادان كسب فيض كرد و چند سالي است كه خود تدريس فقه و اصول و كلام را در حوزه علميه قم و نجف اشرف آغاز كرده است.
از جمله آثار آيتالله شيخ محمد سند ميتوان به اقرا (در فلسفه)، الامامة الالهيه (در كلام، 4 جلد)، فقهالطب، علمالرجال (10 جلدي كه يك جلد آن چاپ شده است)، دعويالسفارة فيالغيبةالكبري، 9 جلد كتاب در فقه، و كتابي در باب روش معرفت ديني، اشاره كرد.
وي اثر حاضر خود را با هدف پاسخگويي به پارهاي از پرسشهايي كه درباره سند معتبر عقايد به ويژه امامت پديد آمدهاند، به رشته تحرير درآورد.
چاپ نخست كتاب «دو گفتار درباره زيارت جامعه كبيره» با شمارگان 3000 نسخه، 72 صفحه و بهاي 13000 ريال راهي بازار نشر شده است.
نظر شما